تردیدی نیست که در جامعه اسلامی ما و بنا بر اصول محکم اسلامی و دینی طلاق امری مذموم و ناپسند است و در کنار آن در خانوادههای ایرانی نیز که روح همین اصول و قوانین اسلامی در آن جاری وساری است طلاق به همان اندازه دارای قبح است و نه تنها هیچ خانواده ایرانی تمایل به جدایی و طلاق ندارند بلکه تمام سعی خود را بجا میآورند تا جلوی طلاق و جدایی گرفته شود
به نوشته روزنامه تهران امروز اما نکتهای که طی سالهای اخیر همواره مطرح شده و در آمارهای اعلام شده توسط سازمان ثبت اسناد نیز آمده است افزایش آمار طلاق بخصوص در کلانشهرها ازجمله تهران است به نحوی که دعاوی و پروندههای اختلافات خانوادگی افزایش داشته است. این مسئله خود علل و عوامل مختلفی دارد ازجمله: افزایش جمعیت و مهاجر پذیری شهر تهران و وجود اختلاف فرهنگی حاصل از این مسئله در ازدواجها و البته علل دیگری که در این مجال فرصتی برای طرح آن نیست.
اما مشخصه دیگری که با کنکاش در بین پروندههای مطرح در دادگاههای خانواده به آن میرسیم بالا رفتن آمار طلاق توافقی است که دلایل گفته شده نیز یکی از علل افزایش این نوع طلاق بخصوص در شهرهای بزرگ مانند تهران است. در خصوص این نکته که روند موضوع توافق در جدایی زن و شوهر و این که معمولا در دادگاه با سرعت و به آسانی انجام میشود مثبت است یا خیر؟ اظهارنظرهای متفاوتی وجود دارد اما بهرغم برخی اظهارنظرهای مخالف نسبت به این قضیه باید گفت واقعیت این است که وقتی طرفین دعوایی، دعوای خود را به مصالحه و توافق خاتمه بدهند مسلما پیامدهای بد و زیان آور آن دعوا کم خواهد شد. در اختلافات خانوادگی نیز وقتی طرفین طبق قانون در تمامی مسائل توافق نمایند دیگر مجالی برای طرح دعاوی بعدی باقی نمیماند یا طرح این نوع دعاوی به حداقل میرسد.ضمن آن که بسیار کم دیده شده زوجین بلافاصله بعد از نزاع با یکدیگر برای طلاق و جدایی آن هم به صورت توافقی به دادگاه مراجعه نمایند معمولا آنچه در دادگاهها و مجتمعهای خانواده رواج دارد این است که پس از یکسری اختلافات و طرح دعاوی متعدد از ناحیه زوجین علیه یکدیگر و پس از میانجیگری خانواده و آشنایان و دوستان، نهایتا زوجین در مورد مسائل خود به توافق رسیده و با طرح دادخواست طلاق توافقی پروندههای قبلی خود را نیز مختومه میکنند.
به هر حال اگر چه طلاق در جامعه اسلامی ما مذموم و ناپسند است و حتی خانوادهها تمام تلاش خود را در ممانعت از جدایی زن و شوهر انجام میدهند لیکن گاهی اوقات تنش و اختلاف آن قدر شدید است که راهی جز طلاق باقی نمیماند و چنان روح و روان زوجین بخصوص اگر فرزندانی در میان باشند فرسایش پیدا میکند که ادامه اختلافات زیان آور هم خواهد شد.در چنین شرایطی شاید طلاق توافقی جلوی بسیاری از آسیبهای اجتماعی ناشی از تشنجات در خانواده را بگیرد.
البته برای آن که بتوان از افزایش طلاق توافقی بین زوجین بخصوص آنها که در سالهای ابتدایی زندگی هستند جلوگیری کرد اندیشیدن این تدبیر ضروری است که الزام زوجین به انجام مشاورههای روانشناسی و خانوادگی قبل از اقدام برای طلاق از جمله طلاق توافقی در قانون پیشبینی شود به نحوی که نظر این مشاوران در تصمیم دادگاه و اتخاذ رای مانند نظر یک کارشناس و خبره مورد توجه قرار گیرد و پس از صدور گواهی عدم امکان سازش در طلاقهای توافقی اجرای آن در مهلت قانونی برای هر دوطرف الزامی و بندهای الف و ب قانون تعیین مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش هر دو لازم الرعایه باشد مگر این که زوجین از اجرای آن منصرف شوند یا مهلت اعتبار گواهی صادره منقضی شده باشد.
*معاون قضایی رئیس کل دادگستری و معاون مجتمع خانواده
نظر شما